Znajomość języków obcych otwiera wiele możliwości zawodowych. Jedną z nich jest bycie
tłumaczem przysięgłym. Wbrew pozorom nie jest to bardzo trudne, a daje możliwości zarobkowania, a także rozwoju poprzez obcowanie z wieloma rodzajami tekstów. Dzięki temu osoba sprawująca zawód ciągle zdobywa nową wiedzę i poszerza swoje horyzonty, zarówno pod względem językowym, jak i merytorycznym z zakresu różnorakich dziedzin. Jak zostać tłumaczem przysięgłym? Poniżej, znajdziesz więcej informacji jak wygląda cały proces kształcenia, co jest ważne w pracy specjalisty i jakie są obowiązki związane z wykonywaniem zawodu. Przeczytaj koniecznie!
Z tego artykułu dowiesz się:
Kim jest tłumacz przysięgły?
Tłumacz przysięgły jest zawodem zaufania publicznego, czyli takim, którego funkcjonowanie określa właściwa ustawa oraz przypisany mu samorząd zawodowy. Jak głosi orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 2 lipca 2007 roku: „wykonywanie zawodu zaufania publicznego określane jest dodatkowo normami etyki zawodowej, szczególną treścią ślubowania, tradycją korporacji zawodowej czy szczególnym charakterem wykształcenia wyższego i uzyskanej specjalizacji”. W związku z powyższym osobę taką charakteryzują: profesjonalizm, samodzielność, przynależność do samorządu zawodowego, specjalistyczne wykształcenie oraz wysokie kwalifikacje etyczne.
Więc powracamy do pytania: jak zostać tłumaczem przysięgłym? O tym poniżej!
Kto może nim zostać?
Tłumaczem przysięgłym może zostać osoba fizyczna spełniające następujące warunki:
- obywatelstwo polskie - posiadanie obywatelstwa polskiego albo obywatelstwa jednego z państw UE; państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (obywatelstwa państwa zrzeszonego w EFTA), bądź innego państwa na zasadach wzajemności,
- znajomość języka polskiego,
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- brak karalności za przestępstwa umyślne,
- posiadanie wyższego wykształcenia oraz tytułu magistra,
- zdanie egzaminu na tłumacza przysięgłego przed Państwową Komisją Egzaminacyjną (złożyła wynikiem pozytywnym egzamin). Egzamin ten sprawdza umiejętności tłumaczenia z języka obcego na polski i odwrotnie.
Co ważne chęc przystąpienia do egzaminu na tłumacza przysięgłego należy zgłosić i udokumentować za pomocą pisemnego wniosku, który rozpatruje i wyznacza termin Ministerstwo Sprawiedliwości.
Warto pamiętać ze wpis na listę tłumaczy przysięgłych, potwierdzającą zostanie tłumaczem przysięgłym następuje po spełnieniu wszystkich warunków (szczególnie ważny jest zdany egzamin na tłumacza przysięgłego).
Jakie są różnice między tłumaczem zwykłym, a przysięgłym?
Zarówno tłumacz zwykły, jak i przysięgły muszą wykazywać się dogłębną znajomością języka i umiejętnością tłumaczenia, jednak tylko
na tłumaczu przysięgłym ciąży odpowiedzialność za wykonane tłumaczenie. Wynika z to ze specyfiki danego zawodu, który posiada ściśle określone obowiązki i prawa. Specjalista dokonując
tłumaczenia przysięgłego musi za każdym razem poświadczyć je osobistą pieczęcią, która zawiera dane osobowe, numer wykonywanego zawodu oraz język będący jego specjalnością. W ten sposób zabezpiecza się interesy klienta, który w razie poniesienia jakiejkolwiek straty z tytułu błędnego tłumaczenia może domagać się ich zadośćuczynienia
za wykonane tłumaczenia przysięgłe (tłumaczenia uwierzytelnione). Jak widać, nieprawidłowe lub nierzetelne wykonanie pracy tłumacza przysięgłego naraża go na odpowiedzialność, co daje zasadniczą różnicą między nim, a tłumaczem zwykłym. Z tego powodu tłumaczenie uwierzytelnione powinno charakteryzować niezwykłą starannością, rzeczowością oraz pełnym profesjonalizmem. Tłumacze przysięgli mogą zająć się przekładem każdego rodzaju tekstu, lecz najczęściej zajmują się tłumaczeniami uwierzytelnionymi dokumentów, bez których trudno się obejść w codziennym życiu. Zaliczyć można do nich takie, jak: akty urodzenia, akty zgonu, akty małżeństwa, testamenty, pełnomocnictwa, różnego rodzaju umowy, zaświadczenia oraz każdy tekst, który jest nam niezbędny i wymaga poświadczenia bądź uwierzytelnienia.
Oferta:
Tłumacz przysięgły języka niemieckiego
Tłumacz przysięgły języka angielskiego
Tłumacz przysięgły języka ukraińskiego
Tłumacz przysięgły języka rosyjskiego
Warunki jakie należy spełnić aby uzyskać uprawnienia
Zgodnie z obowiązującą ustawą, specjalistom zajmującym się tłumaczeniami przysięgłymi może zostać osoba:
- Posiadająca obywatelstwo polskie lub: - jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, - jednego z państw członkowskich EFTA - Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, - obywatelstwo innego państwa jeżeli jest to zgodne z przepisami Unii Europejskiej, z których wynika, iż osobie takiej przysługuje prawo do zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- Biegle zna język polski.
- Posiada pełną zdolność do czynności prawnych.
- Ukończyła wyższe studia.
- Nie była karana prawnie w żaden sposób - przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego, przestępstwo skarbowe i inne.
- Studia zakończyła z wynikiem pozytywnym egzaminu, upoważniającym do wykonywania zawodu.
Jak widać by zostać tłumaczem przysięgłym należy udokumentować szereg umiejętności i zdolności. Dokonanie tego pozwala na umieszczenie takiej osoby na liście tłumaczy przysięgłych umożliwia pracę w biurze tłumaczeń jako tłumacz przysięgły.
Proces kształcenia?
Proces jak zostać tłumaczem przysięgłym został wytłumaczony jednak praca tłumacza przysięgłego należy do zawodów wymagających ciągłego kształcenia, zdobywania nowej wiedzy językowej z zakresu różnorodnych dziedzin zarówno jeśli chodzi o język polski jak i języki obce. Istnieje wiele sposobów, które pozwalają podwyższać umiejętności, jednak każdy z nich wymaga czasu, pracy oraz entuzjazmu. Możliwości kształcenia oferują liczne firmy, ośrodki akademickie, czy też instytucje edukacyjne. Oferowane są kursy, szkolenia oraz mnóstwo literatury fachowej, która pozwala usprawnić warsztat każdego tłumacza. Z powyższego wynika, iż można obrać kilka kierunków podwyższania umiejętności zawodowych. Z jednej strony warto zaufać instytucjom oferującym dokształcanie i skorzystać z ich szerokiego wachlarza możliwości, z drugiej istnieje możliwość indywidualnego samokształcenia poprzez korzystanie z różnorodnych źródeł wiedzy językowej.
Jednak najrozsądniejszym rozwiązaniem wydaje się połączenie obu wymienionych metod, by w ten sposób maksymalnie poszerzać własną wiedzę językową. Niezależnie od tego jaki sposób kształcenia wybierzemy jedno jest pewne, ten proces nigdy się nie skończy i będzie nam towarzyszył przez całą karierę zawodową.
Jak wygląda egzamin?
Egzamin na tłumacza przysięgłego jest egzaminem państwowym, co oznacza, że jest organizowany i nadzorowany przez Państwową Komisję Egzaminacyjną pod patronatem ministra sprawiedliwości na podstawie właściwego rozporządzenia
(zgłoszony w Ministerstwie Sprawiedliwości). Składa się z dwóch części: pierwsza polega na
przekładzie pisemnym z języka polskiego na język obcy i odwrotnie, druga zaś dotyczy tłumaczenia ustnego z języka polskiego na język obcy (tłumaczenie konsekutywne) oraz
tłumaczenia ustnego z języka obcego na język polski (tłumaczenie a vista). Aby zdać egzamin należy osiągnąć pozytywne oceny z obu jego części. Kandydat, który pozytywnie zdał egzamin nabywa prawo do wykonywania zawodu oraz zostaje wpisany na
listę tłumaczy przysięgłych. Dzieje się to tuż po złożeniu ślubowania. które jest ostatnim aktem procesu uzyskiwania praw do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego.
Tłumacz przysięgły otrzymuje osobistą pieczęć okrągłą, dzięki której będzie mógł oznaczać i tym samym poświadczać każdy dokument, który zostanie przez niego przetłumaczony lub uwierzytelniać dokumenty tłumaczone przez kogoś innego.
Co jest ważne w zawodzie tłumacza przysięgłego?
Jak na każdym przedstawicielu zawodu zaufania społecznego na osobie sprawującej zawód tłumacza przysięgłego także ciążą liczne obowiązki, które można podzielić na dwie grupy: ogólne, wynikające wprost z istoty zawodu, jak i bardziej sprecyzowane, wynikające z przypisanych mu zobowiązań ustawowych. Do ogólnych obowiązków specjalisty należą: stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych, zachowanie najwyższej staranności i bezstronności w wykonywaniu obowiązków tłumacza przysięgłego oraz zachowanie tajemnicy na temat treści tłumaczonych dokumentów. Innym rodzajem obowiązków są te, które wypływają wprost z zapisów ustawy. Zgodnie z nią osoba pracująca w tym zawodzie nie może odmówić wykonania przekładu dokumentu w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, na żądanie sądu, prokuratora, Policji i organów administracji publicznej, chyba że wystąpią szczególnie ważne przyczyny uzasadniające odmowę. I choć ustawa nie precyzuje o jakie okoliczności chodzi, to Kodeks Tłumacza Przysięgłego mówi, iż są to m.in.: brak wystarczającej wiedzy fachowej, brak znajomości specjalistycznej terminologii w danej dziedzinie, brak odpowiedniej ilości czasu na przygotowanie się do specjalistycznego przekładu dokumentu, zobowiązanie dotyczące innego tłumaczenia, które zostały podjęte wcześniej, choroba, wypadek losowy, czy też wyjątkowa sytuacja osobista. Dodatkowo tłumacz zobowiązany jest do prowadzenia repertorium, w którym zapisuje prowadzone czynności związane z wykonywaniem zawodu. Oprócz tego tłumacz przysięgły musi używać przypisanej mu pieczęci, a także złożyć jej wzór oraz wzór swojego podpisu w odpowiednim urzędzie ( minister sprawiedliwości, wojewoda). Naturalnym następstwem powyższych zapisów wydaje się posiadanie wiedzy o konsekwencjach ich niedopilnowania. Tłumacz przysięgły musi wiedzieć, że, w zależności od skali przewinienia, grożą mu napomnienie, nagana, zawieszenie w uprawnieniach, a nawet skreślenie z listy tłumaczy.
Zawód tłumacza przysięgłego - podsumowanie
Profesja tłumacza przysięgłego jest atrakcyjna dla każdego, kto wiąże swoją przyszłość zawodową ze znajomością języków obcych. Dzięki niej można stale poszerzać swoją wiedzę językową oraz zdobywać nowe informacje z różnych dziedzin. Tłumacz przysięgły jest także osobą zaufania publicznego z licznie przypisanymi mu prawami i obowiązkami, których nieprzestrzeganie pociąga za sobą nie mniej liczne konsekwencje. W związku z tym osoba, która chce zostać tłumaczem przysięgłym musi cechować się obszernym zestawem atrybutów etycznych i zawodowych. Ważna jest również kwestia wynagrodzenia, ceny tłumaczeń określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego.
Teraz już wiesz jak zostać tłumaczem przysięgłym, jakie wymagania należy spełniać, jak wygląda proces kształcenia i egzamin.
Jednak wiedza jak zostać tłumaczem przysięgłym i zdanie egzaminów to nie wszystko. Każdy tłumacz przysięgły ciągle musi doskonalić się w swoim fachu (w zakresie języka polskiego, języka angielskiego czy innego wiodącego języka) ale musi mieć świadomość, że także ciążą na nim obowiązki od których nie ma decyzji odmownej.